Nöroşirurji ve Fizyoterapi Rehabilitasyon

Fizyoterapistler mesleki yaşamları boyunca pek çok hastalık veya travmaya bağlı olarak gelişen hastalıklar nedeniyle hareket ve fonksiyon kayıpları olan bireyleri hastaneler (yoğun bakımlar, servisler), rehabilitasyon merkezleri, fizyoterapi klinikleri gibi kurumlarda tedavi programlarına almaktadır. Rehabilitasyon hizmetleri en erken dönemden itibaren (hastane içi akut dönem) başlatılmaktadır. Akut dönem fizyoterapi ve rehabilitasyon programlarının amacı hastaların hastanede yatış süreleri boyunca oluşabilecek komplikasyonlarını önlemek ve hastaları subakut ve kronik dönemlere hazırlamaktır.

Dejeneratif, metabolik, genetik veya travmatik nörolojik hastalıkların medikal ve/veya cerrahi tedavilerinde fizyoterapi ve rehabilitasyon uygulamaları hastalığın hastadaki etkilerini azaltmak, kontrol altına almak ve oluşabilecek sekonder komplikasyonları önlemek veya tedavi etmek için oldukça önemlidir. 

Beyin ve sinir cerrahisi poliklinik, servis ve yoğun bakımlarında fizyoterapi uygulamaları bu alanda deneyimli fizyoterapistler tarafından sağlanmalıdır. Fizyoterapistler hastanın tanısı, klinik seyri, operasyon tekniği ve cerrahi sonrası oluşabilecek komplikasyonlar hakkında bilgi ve deneyim sahibi olmalıdır. Ülkemizde bu alandaki ilk ünite faaliyetleri Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksekokulu (yenilenmiş adı ile Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Fakültesi) öğretim elemanları tarafından Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilimdalı’nda başlatılmıştır. Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon YO Müdürü Prof. Dr. Z. Candan Algun ve Beyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilimdalı Başkanı Prof. Dr. Aykut Erbengi’nin destekleriyle oluşturulan ünite faaliyeti, Fizyoterapist Prof. Dr. Ayşe Karaduman tarafından başlatılmıştır. Daha sonra Fizyoterapist  Prof. Dr. A. Saadet Otman, iki fizyoterapi asistanı ile (Uğur Cavlak ve Nezire Köse) üniteyi devralmıştır. Beyin ve sinir cerrahisi kliniklerinde ve yoğun bakımlarında hasta tedavi hizmetleri yanı sıra stajyer ve fizyoterapi asistan eğitimine başlanmıştır. Prof. Dr. A. Saadet Otman önderliğinde devam ettirilen ünite faaliyetleri hız kazanmış ve interdisipliner çalışmalar devam ettirilmiştir. 1994 yılında bu alandaki bir diğer ünite faaliyeti Dokuz Eylül Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon YO Müdürü Prof. Dr. Z. Candan Algun’un desteğiyle Öğr. Görevlisi (Fizyoterapist) Uğur Cavlak tarafından Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilimdalı’nda başlatılmıştır. 1996 yılında Fizyoterapist Filiz Altuğ tarafından Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Kliğinde bu alandaki ünite faaliyeti başlatılmıştır. Daha sonra sırasıyla Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi ve Hatay
Mustafa Kemal Üniversitesi’nde aynı konseptte ünite çalışmalarının temelleri atılmıştır. 

Bu kitapta beyin ve sinir cerrahisi gerektiren intrakraniyal (beyin anevrizmaları, kafa travmaları vb.) ve/veya spinal dejeneratif (intervertebral disk hernileri vb.) ve travmatik (medulla spinalis yaralanmaları) nörolojik hastalık veya problemlerin preoperatif ve postoperatif fizyoterapi uygulama prensipleri ve içerikleri üzerinde odaklanılmıştır. Beyin cerrahisi, radyoloji, anatomi ve fizyoterapi gibi farklı disiplinler tarafından yazılan bu kitapta, toplam 26 bölüm bulunmaktadır. Bölümlerde erken dönem fizyoterapi ve rehabilitasyonun önemi irdelenmiş ve interdisipliner ekip çalışmasının yararları vurgulanmıştır.

Günümüze kadar olan bu alandaki gelişmeler sonucunda beyin ve sinir cerrahisi alanında uzmanlaşan fizyoterapistler tarafından hasta hizmeti verilmektedir. Ayrıca stajyer ve asistan eğitimi kapsamında pek çok tez, bilimsel çalışma ve kitap bölümleri yazılmış ve yayınlanmıştır.

Bu kitabın beyin ve sinir cerrahisi alanında eğitim gören stajyer, asistan ve araştırmacılara yol göstermesini ümit ediyoruz. Bu bağlamda beyin ve sinir cerrahisi alanında yapılacak interdisipliner klinik ve bilimsel çalışmalara zemin oluşturarak hız kazandırmasını ve ülkemizdeki bütün üniversite ve kamu hastanelerinde bu konseptin yaygınlaşmasını bekliyoruz.

Kitabın bölümlerini yazan tüm bölüm yazarlarına ve editörlüğünü yapan Prof. Dr. Filiz Altuğ, Prof. Dr. Uğur Cavlak ve Doç. Dr. Ayşe Ünal’a katkıları ve emekleri için en içten duygularımızla teşekkür ederiz.

Prof. Dr. A. Saadet Otman

Prof. Dr. Uğur Cavlak

28.07.2024