Pediatrik Fizyoterapi Rehabilitasyon - Bülent Elbasan

Çocuklar, geleceğimizin teminatıdır ve onların sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmelerine yardımcı olmak, toplumlarımızın en öncelikli görevlerinden biridir. Bu kitap, çocukların sağlığı ve gelişimi için önemli bir rol oynayan pediatrik rehabilitasyonun temel ilkelerini ve uygulamalarını ele almak üzere hazırlanmıştır. Gelişen ve değişen dünya, hızla ilerleyen bilim ve teknoloji, farklılaşan dünya ve bize sunduğu şartlar, tabi ki en önemlisi tıp ve sağlık alanındaki durmak bilmeyen ilerleyiş, zaman içerisinde Fizyoterapi ve Rehabilitasyon biliminde de değişimi ve gelişimi beraberinde getirdi. Hayatın anne karnında, toplu iğne başı büyüklüğünde bir hücreden başladığını düşünürsek, değişimin daha o dönemlerden yaşamımızı ne şekilde etkileyeceğini artık anlamak mümkün. Özellikle gebelik süresince yapılan takiplerde görüntüleme yöntemlerinin kolaylıkla ve zararsız bir şekilde kullanılabilir olması, problemin erken dönemlerde fark edilmesine önemli derecede katkı sağlamıştır. Problemin daha anne karnında fark edilmesi ile birlikte alınacak tıbbi önlemler, bebeğin sağlıklı bir şekilde dünyaya gelmesine olanak sağlar. Ancak, tıp ne kadar gelişmiş olursa olsun, bazen ortaya çıkan problemleri ekarte etmek mümkün olmaz. Özellikle genetik problemlerin varlığı veya ciddi bir nörolojik etkilenim, uterustan başlayarak bir çok problemi beraberinde getirir. İşte bu süreçte erken müdahale yaklaşımları önem kazanır. Erken müdahale deyince belki de ilk akla gelen müdahalelerin başında fizyoterapi gelir. Herhangi bir risk faktörü ile doğmuş yenidoğanda yaşamsal fonksiyonların stabil hale gelmesinde en önemli kriterlerden birisidir fizyoterapi. Okul öncesi dönemde ve okul çağında çocuğun yaşıtları ile oynayabilmesinin sağlanmasıdır. Fizyoterapi, ya da erişkin ve yetişkin dönemde hayata bağımsız olarak katılmanın ilk şartıdır fizyoterapi. Ülkemizde pediatrik fizyoterapi rehabilitasyon eğitim ve uygulamalarının ilk temelleri 1960’lı yıllarda çok değerli hocalarımız Sayın Cenan Çağlar, Sayın Ayfer Sade, Sayın Ayşe Ardalı, Sayın Saadet Otman tarafından başlatılmıştır. Onlara minnettarız. Diğer taraftan, ülkemizde pediatrik fizyoterapi rehabilitasyon uygulamalarının Ulusal ve uluslararası düzeyde, dünya standartlarında uygulanması için verdikleri eğitimler ve en önemlisi tecrübeleri ile çok büyük katkı sağlayan değerli meslektaşlarımız; Amerika Birleşik Devletleri merkezli Nörogelişimsel Tedavi Derneğinden (NDTA) Joan Day Mohr, Avrupa Bobath Eğitimcileri Derneği (EBTA) üyeleri; Almanya’dan Heidi Steinbeck ve Belçika’dan Josse De Cat ve ekiplerine ayrıca şükranlarımı sunarım. Değişen dünya ile birlikte artan risk faktörleri, bir takım problemlerin ortaya çıkmasına neden olsa da, iyileşen pediatrik yoğun bakım üniteleri bu çocukların hayatta kalma şansını arttırmıştır. Hayatta kalan çocuklarda ise etkilenim kaçınılmaz olmuştur. Daha çok çocukluk döneminde başlatılan fizyoterapi ve rehabilitasyon uygulamaları, bebeklik dönemine kadar inmiştir. İşte bu kitabı, bir nebzede de olsa bebeklerin ve çocukların hayatına dokunmak için yazdık. Pediatrik rehabilitasyonun ne olduğunu, neden önemli olduğunu ve çocukların yaşam kalitelerini nasıl iyileştirebileceğimizi anlamamıza yardımcı olmak üzere hazırlanmış bu kitap, başta fizyoterapi rehabilitasyon lisans, yüksek lisans ve doktora öğrencilerine yol göstermek üzere, alanda eğitimini sürdüren ve hizmet veren ; pediatrist, ergoterapist, psikolog, çocuk gelişimi ve eğitimi uzmanı, özel eğitim uzmanı ve dil ve konuşma terapistlerine, pediatrik fizyoterapi rehabilitasyonda sık karşılaşılan hastalıklar ve müdahale yöntemleri hakkında temel bilgi vermek amacı ile hazırlanmıştır. Türkiye’nin farklı şehirlerinde yer alan üniversitelerde, pediatrik fizyoterapi alanında teorik ve pratik eğitim ve öğretim sürdüren, alanında çok değerli hocalarımızın katkıları ile bilime kazandırılmıştır. Birçok hastalık ve tedavisi ile ilgili güncel bilgilerin yer aldığı bu kitapta, en güncel konu ve bilgilere yer verilmiştir. Erken bebeklikten başlayarak, erişkin dönemde görülebilen hastalıklar ve müdahale yöntemlerinin yer aldığı eserde, bireylerin bağımsızlıklarının sağlanması amacıyla yararlanılabilecek tamamlayıcı uygulamalar, telerehabilitasyon ve yardımcı teknoloji konuları da ele alınmıştır. Kitabın hazırlanmasındaki çok değerli emekleri için tüm yazarlara ayrı ayrı teşekkür ediyor, şükranlarımı sunuyorum. Son olarak, kitabı bu alandaki en büyük ilham kaynağım olan aileme ithaf ediyorum. Onların sevgisi, desteği ve inancı, beni bu alanda çalışmaya yönlendiren güç oldu. Bu kitap, onların katkılarını ve çocuklarımızın geleceğine duyduğumuz ortak umudu yansıtıyor. Klinik ve akademik yaşamım boyunca hep yanımda olan başta eşime, değerli aileme ve tabi ki onlar olmadan asla dediğim oğullarıma, desteğini hiçbir zaman esirgemeyen çok kıymetli hocalarıma, hayatlarına minik dokunuşlarımızla anlam kattığımız ve onlarla birlikte her şeyi öğrendiğimiz çocuklarımıza ve ailelerine sonsuz teşekkürlerimi sunuyorum. Büyük bir onur ve gururla yayınladığım, özellikle fizyoterapi lisans eğitiminde yer alan “Pediatrik Fizyoterapi Rehabilitasyon” dersine kaynak ve rehber olan bu eserlerin çocuklarla çalışan tüm profesyonellere yeni ufuklar açmasını diliyorum. Sağlıkla kalın.

Prof. Dr. Bülent ELBASAN Kasım 2023, Ankara